বন্ধুসকল, প্ৰতিজন ব্যক্তিৰ কিছুমান মৌলিক প্ৰয়োজন থাকে। আজিৰ যুগত পৰ্যাপ্ত খাদ্য, কাপোৰ আৰু বাসগৃহৰ লগতে প্ৰতিজন ব্যক্তিয়ে গুণগত শিক্ষা, দক্ষতা বিকাশ, উপযুক্ত নিয়োগ, সুস্থিৰ স্বাস্থ্য, আইনৰ শাসন আৰু মানৱ অধিকাৰৰ সৈতে এক মৰ্যাদাপূৰ্ণ জীৱন যাপন কৰিব বিচাৰে। যদি এখন চৰকাৰে নিজৰ জনসাধাৰণৰ এই মৌলিক প্ৰয়োজনীয়তাসমূহ পূৰণ কৰিবলৈ অক্ষম হয়, তেন্তে মানুহ নিজৰ চৰকাৰৰে বিৰোধী হৈ পৰে।
Table of Contents
বন্ধুসকল, যেতিয়া কিছুমান মানুহে নিজৰ মৌলিক প্ৰয়োজনসমূহ নাপায় তেতিয়া তেওঁলোকে নিজৰ দেশৰ পৰা বিছিন্ন হৈ যায় আৰু কেতিয়াবা দেশ ভাঙিবলৈ বা হিংসা কৰাৰো চেষ্টা কৰে। ইয়াৰ উদাহৰণ হ’ল- ভাৰতৰ পূব ৰাজ্যসমূহত চলি থকা নক্সালবাদে বহু বছৰ ধৰি জনসাধাৰণক অশান্তি দি আহিছে। গতিকে বন্ধুসকল, আজিৰ লিখনিত আমি জাতীয়তাবাদৰ প্ৰেক্ষাপটত উন্নয়ন আৰু উগ্ৰবাদৰ মাজত হোৱা পাৰ্থক্যটো বুজিম লগতে ভাৰতৰ পূব অঞ্চলক নক্সালবাদৰ কেন্দ্ৰবিন্দু কৰি তোলাৰ কাৰণ কি কি সেয়াও আমি জনিম। গতিকে আহক এই লিখনিৰ যোগেদি এই আলোচনাক আগুৱাই লৈ যাওঁ।
নক্সালবাদৰ উৎপত্তিৰ ইতিহাস
বন্ধুসকল, ভাৰতৰ নক্সালবাদ আন্দোলন বিশ্বৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ দীঘলীয়া আৰু ৰক্তাক্ত ঘৰুৱা বিদ্ৰোহসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম। নক্সালবাদীসকলে এক উগ্ৰবাদী মতাদৰ্শত বিশ্বাস কৰে। এই মতাদৰ্শ অনুসৰি ভাৰত চৰকাৰ এখন অৰ্ধঔপনিৱেশিক, সামন্তবাদী আৰু সাম্ৰাজ্যবাদী চৰকাৰ যাক ওফৰাই পেলোৱাৰ প্ৰয়োজন। নক্সালবাদীক সুদূৰ বাঁওপন্থী উগ্ৰ কমিউনিষ্ট (Far-left radical communist) গোট বুলি কোৱা হয়। যাৰ জন্ম হৈছিল স্বাধীনতা-উত্তৰ ভাৰতত মাটিৰ মালিকৰ শোষণৰ বিৰুদ্ধে। সেয়েহে ইয়াক Left-wing extremism বুলিও কোৱা হয়। বন্ধুসকল, ভাৰতৰ কিছুমান অঞ্চলত নক্সালবাদ কেনেদৰে বিয়পি পৰিল, সেই বিষয়ে জানিবলৈ হলে প্ৰথমে আমি ইয়াৰ ইতিহাসৰ বিষয়ে জানিব লাগিব।
১৯৫০ চনৰ শেষৰ ফালে ভাৰত-নেপাল সীমান্তৰ সমীপৰ পশ্চিম বংগৰ এখন গাঁও নক্সালবাৰীত স্বাধীনতাৰ আন্দোলন হিচাপে আৰম্ভ হৈছিল। নক্সালবাদী আন্দোলনে এই গাঁওখনৰ নামেৰেই নাম পালে। চীনত মাওৰ বিপ্লৱৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হৈ ভূমিহীন শ্ৰমিক আৰু কৃষকৰ অধিকাৰৰ বাবে ভূমি পুনৰ বিতৰণৰ দাবীত Charu Majumdar, Kanu Sanyal, Jangal Santhal আদি জনজাতীয় নেতাই অস্ত্ৰ তুলি লয়। ১৯৬৭ চনত ই মাটিৰ মালিকৰ বিৰুদ্ধে কমিউনিষ্ট কৃষক বিদ্ৰোহৰ ৰূপ ধাৰণ কৰিলে আৰু এই আন্দোলনে ভাৰতত নক্সাল বিদ্ৰোহৰ বীজ সিঁচিলে।
বন্ধুসকল, এই সংগ্ৰাম প্ৰথম অৱস্থাত মাটিৰ মালিক বা ঋণদাতাৰ বিৰুদ্ধে আছিল যি পিছলৈ চৰকাৰৰ বিৰুদ্ধে হৈ পৰিল। নক্সালবাৰী নামৰ এখন গাঁৱৰ পৰা আৰম্ভ হোৱা এই কাহিনীয়ে পৰৱৰ্তী সময়ত বিহাৰ, ঝাৰখণ্ড, উৰিষ্যা, ছত্তীশগড়, মধ্যপ্ৰদেশ, মহাৰাষ্ট্ৰ, তেলেংগানা, অন্ধ্ৰপ্ৰদেশ, কৰ্ণাটক আদি ৰাজ্যলৈ বিয়পি পৰে। আৰু এই ৰাজ্যসমূহৰ নক্সালবাদৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত অঞ্চলসমূহক “ৰেড কৰিডৰ” বুলি কোৱা হৈছিল। এই আটাইকেইখন ঠাইতে কৃষক আৰু জনজাতীয় লোকৰ অসন্তুষ্টিৰ বাবেই এই আন্দোলন আৰম্ভ হৈছিল। ক’ৰবাত ইয়াৰ উদ্দেশ্য আছিল মাটিৰ ন্যায্য বিতৰণ নিশ্চিত কৰা আৰু ক’ৰবাত বন আৰু জনজাতীয় আইনৰ বিৰুদ্ধে ই আৰম্ভ হৈছিল। কিন্তু লাহে লাহে এটা বিশেষ মতাদৰ্শৰ অনুগামী হৈ ই এক গুৰুতৰ অভ্যন্তৰীণ নিৰাপত্তাজনিত সমস্যাত পৰিণত হ’ল।
ভাৰতত নক্সালবাদ আন্দোলন তিনিটা ডাঙৰ পৰ্যায়ত উত্থান ঘটিছিল। প্ৰথম পৰ্যায়টো ১৯৬০ চনৰ শেষৰ ফালৰ পৰা ১৯৭৩ চনলৈকে চলিছিল। মাওৰ বিপ্লৱী কৌশল আৰু চীনৰ সাংস্কৃতিক বিপ্লৱৰ পৰা অনুপ্ৰাণিত হৈ নক্সালবাদীসকল প্ৰথম পৰ্যায়ত পশ্চিমবংগ আৰু অন্ধ্ৰপ্ৰদেশতে সীমাবদ্ধ হৈ থাকিল। এই সময়ছোৱাত তেওঁলোকে কৃষকসকলক অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ দি জমিদাৰৰ মাটি দখল কৰিছিল আৰু তাৰ পিছত পুলিচ আৰু জমিদাৰৰ পৰা বাচিবলৈ অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰৰ সহায় লৈছিল। কিন্তু এই কাৰ্য্যই ভাৰতৰ পূব অঞ্চলত জাতি, সম্প্ৰদায় আৰু শ্ৰেণীৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি ৰাজনৈতিক হিংসা বৃদ্ধি কৰিছিল।
১৯৬৯ চনলৈকে চাৰু মজুমদাৰৰ নেতৃত্বত নক্সালবাদীসকলে CPI-Marxist, Leninist অৰ্থাৎ CPI-ML নামৰ এটা গোটত একত্ৰিত হয়। ৰাজনৈতিক ক্ষমতা লাভৰ বাবে চিপিআই-এমএলে গোৰিলা যুদ্ধৰ কৌশল অৱলম্বন কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। ইয়াৰ পিছত কলকাতা আৰক্ষীয়ে ১৯৭২ চনৰ জুলাই মাহত নক্সালবাদী নেতা চাৰু মজুমদাৰক গ্ৰেপ্তাৰ কৰে। আৰু কিছুদিন পিছত আৰক্ষীৰ জিম্মাত মজুমদাৰৰ মৃত্যু হয়। ইয়াৰ পিছত কলকাতাত আৰক্ষী আৰু central force ৰ সংখ্যা বৃদ্ধিৰ বাবে ইজনৰ পিছত সিজন সকলো নক্সালবাদী নেতাক গ্ৰেপ্তাৰ কৰা হ’ল।
১৯৭৩ চনৰ ভিতৰত নক্সাল বিদ্ৰোহীৰ সকলো শক্তিকেন্দ্ৰ ধ্বংস হৈ গ’ল। এই পৰ্যায়ত চৰকাৰৰ অৱদান আছিল এই অঞ্চলৰ সামাজিক আৰু অৰ্থনৈতিক অৱস্থা উন্নত কৰাতকৈ কঠোৰতাৰে বিদ্ৰোহ দমন কৰা। এতিয়া যেতিয়া নক্সালবাদৰ জন্ম দিয়া মূল কাৰণবোৰৰ সমাধান নহ’ল, তেতিয়া এইটোৱেই হৈ পৰিল নক্সালবাদীসকলৰ বাবে আৰু অধিক হিংসাত্মক কাৰ্য্য সংঘটিত কৰি স্থানীয় জনসাধাৰণক নিজৰ পক্ষলৈ অনাৰ এটা সুবৰ্ণ সুযোগ।
বন্ধুসকল, ইয়াৰ পিছত দ্বিতীয় পৰ্যায়টো ১৯৭০ চনৰ পৰা ১৯৯৪ চনলৈকে চলিছিল। এই পৰ্যায়ত আন্দোলনটো ৪০টাতকৈও অধিক ভিন্ন গোটত বিভক্ত হৈছিল। কিন্তু লাহে লাহে তেওঁলোকে নিজৰ গোটবোৰ একত্ৰিত কৰি পুনৰ সক্ৰিয় হ’বলৈ ধৰিলে। এই পৰ্যায়ত ই অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ, উৰিষ্যা আৰু তেলেংগানা ৰাজ্যলৈ বিয়পি পৰে। এতিয়া নক্সালবাদী বিদ্ৰোহীয়ে মাটিৰ মালিকক ধৰি গাঁৱৰ মানুহৰ সন্মুখত ক্ষমা খুজিবলৈ বাধ্য কৰাইছিল আৰু তেওঁলোকৰ পৰা বলপূৰ্বকভাৱে লোৱা ধন ঘূৰাই দিছিল।
এই পৰ্যায়ত বিদ্ৰোহ দমন কৰাৰ প্ৰক্ৰিয়া অধিক কঠোৰ হৈ পৰিল আৰু হিংসা বৃদ্ধি পালে। নক্সালবাদী ৰাজনৈতিক দলসমূহক নিৰ্বাচনত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰাত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰা হ’ল। কিন্তু তেতিয়াও হিংসা চলি থাকিল। এই পৰ্যায়ত চৰকাৰে বিদ্ৰোহ দমন কৰাৰ কাম বৃদ্ধি কৰিলে। এই কৌশলৰ বাবেই হিংসাত্মক ঘটনা বহু পৰিমাণে হ্ৰাস পালে আৰু প্ৰায় ৯০০০ নক্সালবাদীয়ে আত্মসমৰ্পণ কৰিলে। ইয়াৰ বাবেই একাংশ মূলসুঁতিলৈ উভতি অহা নক্সালবাদী ৰাজনৈতিক দলৰ ওপৰত আৰোপ কৰা নিষেধাজ্ঞাসমূহো আঁতৰাই দিয়া হ’ল আৰু ইয়াতেই দ্বিতীয় পৰ্যায়ৰ অন্ত পৰিল।
বন্ধুসকল, ইয়াৰ তৃতীয় আৰু আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰ্যায়টো ২০০৪ চনৰ পৰা ২০১৫ চনলৈকে চলিছিল। ২০০৫ চনৰ পৰা ২০১১ চনলৈকে হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপ ইয়াৰ শিখৰত উপনীত হৈছিল। আৰু ২০১৪ চনৰ ভিতৰত পৰিস্থিতি কিছু শান্ত হৈ পৰিল। এই সময়ছোৱাত হিংসা এই কাৰণেই বৃদ্ধি পায় যে নব্বৈৰ দশকৰ মাজভাগৰ পৰা ২০০০ চনৰ আৰম্ভণিলৈকে People’s War Party, Unity और Maoist Communist Center (MCC)ৰ দৰে বিচ্ছিন্ন নক্সালবাদী গোটসমূহে এটা সংযুক্ত ফ্ৰণ্ট, People’s War Group (PGW) গঠন কৰিছিল। ২০০৪ চনত Communist party of India (Maoist), Leninist, PGW, Maoist Communist Center of India (MCCI) আৰু Communist party of India (Maoist)ৰ আৰু ৪০টা বিদ্ৰোহী গোটৰ একত্ৰীকৰণে বিদ্ৰোহী জনসাধাৰণক শক্তিশালী কৰি তুলিছিল।
২০০৫ চনৰ দ্বিতীয়াৰ্ধৰ ভিতৰত নক্সালবাদী আক্ৰমণৰ তীব্ৰতা অন্যান্য ঘৰুৱা সন্ত্ৰাসবাদী আৰু বিদ্ৰোহী গোটতকৈ বহু বেছি হৈ পৰে। ২০০৬ চনৰ পৰা ২০০৭ চনলৈকে এই ধাৰা আৰু অধিক তীব্ৰতৰ হৈ পৰে। আৰু এই পৰ্যায়ত এই আন্দোলন ইমানেই বৃহৎ ভৌগোলিক অঞ্চলত বিয়পি পৰিল যে জম্মু-কাশ্মীৰ আৰু উত্তৰ-পূবৰ দৰে অঞ্চলত চলি থকা বিদ্ৰোহবোৰকো পিছ পেলালে।
নিজৰ শিখৰত উপনীত হোৱা সময়ছোৱাত নক্সালবাদীয়ে দেশৰ ২০০ৰো অধিক জিলা নিজৰ দখলত ৰাখিছিল। ২০০০ চনৰ শেষৰ ফালে নক্সালবাদীৰ ভৌগোলিক প্ৰভাৱতো বাঢ়িছিলেই ইয়াৰ উপৰিও একে সময়তে সিহঁতৰ আয়ো প্ৰায় ১৫০০ কোটি টকা হৈছিল। ২০১০ চনলৈকে ভাৰতৰ ৯খন ৰাজ্যত নক্সালবাদী সক্ৰিয় হৈ পৰিছিল। ইয়াৰে সাতখন ৰাজ্য পশ্চিমবংগ, বিহাৰ, উৰিষ্যা, ছত্তীশগড়, ঝাৰখণ্ড, অন্ধ্ৰপ্ৰদেশ আৰু মহাৰাষ্ট্ৰ তেওঁলোকৰ শক্তিশালী ঘাটি হৈ পৰিছিল।
আঞ্চলিক বঞ্চনা আৰু উগ্ৰবাদ
বন্ধুসকল, এতিয়ালৈকে আমি দেখিছো যে naxal আন্দোলন কেনেকৈ আৰম্ভ হৈছিল আৰু ই কেনেকৈ দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তলৈ বিয়পি পৰিছিল। এতিয়া আমি সেইবোৰ কথাৰ ওপৰত আলোচনা কৰিম যিবোৰে মূলতঃ দেশৰ এটা বিশেষ অংশত এই হিংসাৰ সৃষ্টি কৰে। বন্ধুসকল, ইয়াৰ এটা ডাঙৰ কাৰণ হ’ল জনজাতীয় ৰাইজৰ চৰকাৰক লৈ খং আৰু এনেকুৱা হয় বিভিন্ন কাৰণত। জনজাতীয় লোকসকলে জীৱিকাৰ বাবে মূলতঃ বনজ উৎপাদিত সামগ্ৰীৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল। কিন্তু ১৯৮০ চনৰ বন সুৰক্ষা আইনৰ অধীনত এইবোৰৰ পৰা জনজাতীয় লোকৰ অধিকাৰ কাঢ়ি লোৱা হ’ল।
ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল যে তেওঁলোকে এতিয়াৰ পৰা হাবিৰ পৰা গছৰ বাকলিও ল’ব নোৱাৰে। ইয়াৰ লগতে এই অঞ্চলবোৰত গাঁৱৰ চৰণীয়া পথাৰ, নলা, পুখুৰী আদি সামূহিক সম্পত্তিয়ে স্থানীয় জনগোষ্ঠীৰ অৰ্থনীতি আৰু জীৱিকাৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে। কিন্তু এই ৰাজ্যসমূহৰ কিছু অংশত বৃদ্ধি পোৱা ঔদ্যোগীকৰণে এই সম্পত্তিসমূহৰ ক্ষতি কৰে। ইয়াৰ উপৰিও এইবোৰ বিষয়ত চৰকাৰৰ দুৰ্বল সঁহাৰিও দেখা যায়। আৰু যেতিয়া এই সমস্যা আৰু বিবাদবোৰ সময়মতে সমাধান নহয় তেতিয়া স্থানীয় ৰাইজক অশান্তি দিয়ে। আৰু ইয়াৰ পৰাই আৰম্ভ হয় হিংসাত্মক মানসিকতাৰ।
ইয়াৰ লগতে আমি জানো যে ভাৰতৰ উৰিষ্যা আৰু ঝাৰখণ্ডৰ দৰে জনজাতীয় অঞ্চলত খনিজ সম্পদৰ প্ৰচুৰতা আছে। সেয়ে প্ৰায়ে এনেকুৱা হয় যে এই অঞ্চলসমূহৰ চৰকাৰী উন্নয়ন প্ৰকল্পত খননৰ কাম আৰু অন্যান্য চৰকাৰী কাম-কাজৰ বাবে জনজাতীয় লোকে ঘৰ এৰি আন ঠাইলৈ যাব লগা হয়। এনে পৰিস্থিতিত তেওঁলোকে নিজৰ জীৱনটো পুনৰ আৰম্ভ কৰিব লগা হয়। ইয়াৰ বাবে এই স্থানচ্যুত লোকসকলে বহু সমস্যাৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয়। আনহাতে এনে লোকসকলৰ কোনো উপাৰ্জনৰ উৎস আৰু কোনো স্থায়ী বাসস্থানো নাথাকে। মাওবাদীয়ে এনে লোকসকলক বিচাৰি উলিয়াই আৰু তেওঁলোকৰ দুৰ্বলতাৰ সুযোগ লৈ চৰকাৰৰ বিৰুদ্ধে উচটনি দি তেওঁলোকক নিজৰ গোটত অন্তৰ্ভুক্ত কৰে।
মাওবাদীয়ে এই লোকসকলক অস্ত্ৰ-শস্ত্ৰ আৰু ধন যোগান ধৰে। Sociologistসকলে কয় যে পূব অঞ্চলত বসবাস কৰা লোকসকলে দেশৰ বাকী অংশৰ তুলনাত পৰ্যাপ্ত অৰ্থনৈতিক সুযোগ পোৱা নাই। কাৰণ এইসকল লোকে নিৰ্বাচনৰ জৰিয়তে নিজৰ দাবীসমূহ mainstream লৈ আনিব পৰা নাই। এই অঞ্চলসমূহত ৰাজ্য চৰকাৰৰ গুৰুত্ব উন্নয়নতকৈ মাওবাদী সংগঠনৰ ওপৰত হিংসাত্মক আক্ৰমণৰ ৰূপতহে আছে। যাৰ ফলত স্বাস্থ্য, শিক্ষা, সজাগতা, বিদ্যুৎ, ইণ্টাৰনেট আৰু যোগাযোগৰ দৰে মৌলিক সা-সুবিধাসমূহ নক্সাল ক্ষতিগ্ৰস্ত অঞ্চলৰ লোকসকলৰ বাবে উপলব্ধ নহয়।
বহু গৱেষকে কয় যে এই সকলোবোৰ মাপদণ্ডত ৰেড কৰিডৰে ভাৰতৰ বাকী অংশতকৈ বহু বেছি বেয়া প্ৰদৰ্শন কৰে। আৰু এই সুবিধাসমূহৰ অনুপস্থিতিয়েও এই অঞ্চলসমূহৰ অন্যান্য উন্নয়নমূলক প্ৰকল্পসমূহত বাধাৰ সৃষ্টি কৰে। উদাহৰণস্বৰূপে, এই অঞ্চলসমূহত এতিয়াও বহুতো সম্প্ৰদায় আছে যিবোৰ ৰাজ্য বা দেশৰ বাকী অংশৰ সৈতে কোনো ধৰণৰ ফলপ্ৰসূ যোগাযোগ নেটৱৰ্কৰ সৈতে সংযুক্ত নহয়। এনে গাঁথনিৰ অভাৱে এই অঞ্চলসমূহত ৰাজ্যৰ প্ৰসাৰতা দুৰ্বল কৰি তোলে।
যিকোনো কাৰ্যসূচী বা আঁচনিৰ সফলতা নিৰ্ভৰ কৰে ইয়াৰ সঠিক ৰূপায়ণ আৰু নিৰীক্ষণৰ ওপৰত। কিন্তু এই দুৰ্গম অঞ্চলসমূহৰ দুৰ্বল প্ৰশাসনে এই আঁচনিসমূহৰ সঠিক ৰূপায়ণ সুনিশ্চিত নকৰে। নিৰীক্ষণ ব্যৱস্থাৰ অভাৱত বহু সময়ত এই আঁচনিসমূহৰ অপব্যৱহাৰ হয়। যাৰ বাবে এই সুবিধাসমূহ প্ৰয়োজনীয় লোকসকলৰ ওচৰলৈ নাযায়। আৰু নিজৰ উদ্দেশ্য পূৰণৰ বাবে মাওবাদীয়ে এনে সামাজিক আৰু অৰ্থনৈতিকভাৱে পিছপৰা লোকসকলৰ সহায় লয়।
বন্ধুসকল, ইয়াৰ পৰা আমি বুজি পাওঁ যে যদি এই অঞ্চলত মাওবাদৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলগীয়া হয়, তেন্তে চৰকাৰে এনে কঠোৰ পদক্ষেপ ল’ব লাগিব যাতে দেশৰ সকলোৰে উন্নয়ন নিশ্চিত কৰিব পৰা যায়। এই পদক্ষেপসমূহে ভাৰতৰ উন্নয়নৰ ক্ষেত্ৰত দক্ষতাৰ লগতে একাকাৰীতাক প্ৰসাৰিত কৰিব।
একাংশ বিশেষজ্ঞই কয় যে এই আঞ্চলিক ভাৰসাম্যহীনতাক শুধৰণি কৰিবলৈ যি প্ৰতিষ্ঠানিক ব্যৱস্থা গঠন কৰা হৈছে সেয়া সম্পূৰ্ণ সফল হোৱা নাই। এই ব্যৱস্থাসমূহ সফল কৰিবলৈ নীতি প্ৰক্ৰিয়াক অধিক গণতান্ত্ৰিক কৰি তোলাৰ প্ৰয়োজন আছে। এটা গৱেষণাৰ মতে ইয়াৰ বাবে knowledge, discussion, inclusion, implementation, framework আৰু public awareness ৰ দৰে স্তম্ভৰ ওপৰত অধিক কাম কৰাৰ প্ৰয়োজন আছে। যদি এই স্তম্ভসমূহৰ ওপৰত কাম কৰা হয়, তেন্তে ভাৰতৰ আঞ্চলিক মতানৈক্যৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ নীতিগতভাৱে উন্নত ফলাফলত সহায় কৰিব।
উপসংহাৰ
বন্ধুসকল, আজি এই পৰিমাপসমূহৰ ওপৰত কাম কৰি কেন্দ্ৰ আৰু ক্ষতিগ্ৰস্ত ৰাজ্যসমূহৰ যৌথ প্ৰচেষ্টাই নক্সালবাদী হিংসা বহু পৰিমাণে হ্ৰাস কৰিছে। ইয়াৰ বাবেই তেওঁলোকে বিদ্ৰোহী সংগঠনৰ বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ নেতাক হত্যা কৰাই নহয়, ৫০ বছৰতকৈও অধিক সময় ধৰি চলি থকা হিংসাত্মক আন্দোলনটো আজি বেছিভাগেই ছত্তীশগড়, ঝাৰখণ্ড, উৰিষ্যাৰ দৰে ৰাজ্যৰ কেইখনমান পাহাৰীয়া জিলাত সীমাবদ্ধ হৈ পৰিছে। উন্নয়ন আৰু শাসনৰ ক্ষেত্ৰত ৰাজ্যৰ সু-কাৰ্য্যক্ষমতাৰ বাবে আজি নক্সাল বিদ্ৰোহীসকলে তেওঁলোকৰ শিখৰৰ সময়ত যি স্তৰত বৃদ্ধি পাইছিল, সেই স্তৰত বৃদ্ধি পাব পৰা নাই।
২০২১ চনৰ ছেপ্টেম্বৰ মাহত গৃহ মন্ত্ৰালয়ৰ বৈঠক অনুসৰি ২০১০ চনত ১০খন ৰাজ্যৰ ৯৬খন জিলাত মাওবাদীৰ ভৌগোলিক প্ৰভাৱ আজি মাত্ৰ ৪১খন জিলালৈ হ্ৰাস পাইছে। হিংসা হ্ৰাস পোৱা দেখি কেন্দ্ৰই নিৰাপত্তা সম্পৰ্কীয় খৰচৰ বাবে দিয়া কেন্দ্ৰীয় আৰ্থিক সাহায্যৰ পৰা ৯০খন জিলাৰ ভিতৰত ২০খন আৰু নক্সাল প্ৰভাৱিত ১১খন ৰাজ্যৰ ভিতৰত এখন ৰাজ্যক আঁতৰাই পেলাইছে। ইয়াৰ লগতে সামাজিক আৰু আৰ্থিকভাৱে পিছপৰা জিলাসমূহৰ উন্নয়নৰ বাবে ২০১২ চনত Aspirational districts program আৰম্ভ কৰা হয়।
যোৱা দশকত Left wing extremism ৰ সৈতে জড়িত ঘটনাসমূহ যথেষ্ট হ্ৰাস পাইছে। ২০০৯ চনত প্ৰায় ২২৫৮টা ঘটনা পঞ্জীয়ন হোৱাৰ বিপৰীতে তাৰ পিছৰ পৰা ২০২১ চনৰ আগষ্টলৈকে মাত্ৰ ৩৪৯টা ঘটনা সংঘটিত হৈছে। একে সময়ছোৱাত মৃত্যুৰ সংখ্যা ৯০৮ৰ পৰা ১১০লৈ হ্ৰাস পাইছে।
বন্ধুসকল, ইয়াৰ পিছতো আজিলৈকে এই সমস্যা সম্পূৰ্ণৰূপে নাইকিয়া হোৱা নাই। এই বৈঠকত কিছু নতুন ক্ষেত্ৰও চিনাক্ত কৰা হৈছে, য’ত এই সমস্যা বৃদ্ধি পোৱাৰ আশংকা দেখা গৈছে। CPI (Maoist)ৰ প্ৰসাৰ ৰোধ কৰিবলৈ আঠখন জিলাক “districts of concern”ৰ তালিকাত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। একেখন বৈঠকতে গৃহমন্ত্ৰী অমিত শ্বাহে সেই অঞ্চলসমূহৰ উন্নয়নৰ অভাৱৰ বাবে এই অসন্তুষ্টি কেনেদৰে উদ্ভৱ হৈছে সেই কথা উল্লেখ কৰে, যি স্বাধীনতাৰ ৭০ বছৰৰ পাছতো তাত উপনীত হ’ব পৰা নাই।
গতিকে আজি এই উগ্ৰবাদৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ ভাৰতৰ এই অঞ্চলসমূহ দ্ৰুতগতিত বিকশিত কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। যদি এই অঞ্চলসমূহৰ মৌলিক সমস্যাসমূহ সময়মতে সমাধান হয়, তেন্তে এই উগ্ৰবাদো বন্ধ কৰিব পৰা যাব।এই আলোচনাৰ পৰা আমি বুজি পাওঁ যে উন্নয়ন আৰু অভ্যন্তৰীণ সুৰক্ষা একেটা মুদ্ৰাৰ দুটা পিঠি। দুয়োটাই ইটোৱে সিটোৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল। এফালে উন্নয়ন আৰু প্ৰগতিৰ অভাৱে এই উগ্ৰবাদ বৃদ্ধি কৰাৰ বিপৰীতে আনফালে এই উগ্ৰবাদৰ ফলত সৃষ্টি হোৱা হিংসাই উন্নয়নৰ সুযোগ হ্ৰাস কৰে। গতিকে এই সমস্যা সমাধানৰ বাবে দেশৰ অসমান উন্নয়নে সৃষ্টি কৰা ব্যৱধান সময়মতে দূৰ কৰিব লাগে। তেতিয়াহে ইয়াৰ শিপাৰ পৰা এই সমস্যা নিৰ্মূল কৰিব পৰা যাব।
(আশা কৰোঁ আপুনি লিখনিটো পঢ়ি ভাল পাইছে। যদি আপুনি লিখনিটো পঢ়ি ভাল পাইছে, তেন্তে ইয়াক আপোনাৰ বন্ধুবৰ্গৰ সৈতে share কৰক। আপোনাৰ মূল্যৱান সময় উলিয়াই লিখনিটো পঢ়াৰ বাবে আপোনাক বহুত বহুত ধন্যবাদ। লগতে কিবা দিহা পৰামৰ্শ বা কিবা জানিব লগীয়া থাকিলে আমাৰ সৈতে যোগাযোগ কৰক।)