পৰ্যবেক্ষণ (observation) চৰিত্ৰ-মন্দিৰৰ গাঁথনিৰ গুৰিডোখৰৰ ইটা৷ তোমাৰ চাৰিওফালে দিনৌ কি ঘটিছে, তাৰ গঢ়-গতি কেনে, স্বভাৱ কি, ফল কি, ইত্যাদি তন্ন-তন্নকৈ চাই জুকিয়াই যাবা৷ ওপৰে ওপৰে চেলেং-পেতেংকৈ চালে নহয়৷ প্ৰথমতে তোমাৰ এই পৰ্যবেক্ষণৰ শক্তি দুৰ্বল থাকিলেও, তাক ব্যৱহাৰ কৰোঁতে কৰোঁতে তাৰ শক্তি মহা প্ৰবল হৈ উঠিব নিশ্চয়; আৰু শেহত সি ইমান তীক্ষ্ণ হ’ব, ইমান প্ৰবল হ’ব, যে তুমি নিজেই আচৰিত মানিবা এইটো কথাত, যে এশজনৰ ভিতৰত নিৰান্নবৈজনৰ চকুত নপৰা কথা তোমাৰ চকুত পৰিছে৷ যি পৰ্যবেক্ষণে তোমাৰ মন উন্নত কৰে, তেনে পৰ্যবেক্ষণত তোমাৰ শক্তি আৰু সময় সৰহকৈ ব্যয় কৰিবা৷ পৰ্যবেক্ষণ-শক্তিয়ে ঘ্টনা আৰু পদাৰ্থৰ জটিলতাৰ আঁহ ফঁহিয়াই বেলেগ কৰি দি তাৰ আচল প্ৰকৃতি উলিয়াই দিয়ে, আৰু তেতিয়া তোমাৰ বিবেচনা জ্ঞানে সেই বস্তুৰ ভাল অংশ সামৰি লৈ বেয়া অংশ দলিয়াই পেলাব৷
পৰ্যবেক্ষণতে শেষ নকৰি তাৰ ফল কামত লগাব লাগে৷ অনেকে অনেক কথা দেখে, জানে আৰু ভাবে; কিন্তু কামত সেইবোৰ লগাব নোৱাৰে বা লগাবলৈ যত্ন নকৰে৷ এনে মানুহ জানি-শুনি, শিকি-বুজিও অকৰ্মণ্য হয়৷ তোমাক নিজকে তুমি ভালকৈ চলাবলৈ শিকা, তেহে লোকক চলাব পাৰিবা; নিজক শাসনৰ তললৈ আনিলেহে লোকক তোমাৰ শাসনৰ তললৈ আনিব পাৰিবা৷ নিজৰ ওপৰত তুমি গৰাকী হ’ব পাৰিলে, অৰ্থাৎ তোমাৰ স্বভাৱ-চৰিত্ৰক তোমাৰ সম্পূৰ্ণ তলতীয়া কৰি ল’ব পাৰিলে, তুমি পৰিৱেষ্টিত থকা বাহিৰৰ মনুষ্য-সমাজ আৰু অৱস্থাকো লাহে লাহে তোমাৰ তলতীয়া কৰিব পাৰিবা৷