নমস্কাৰ বন্ধুসকল, আমাৰ এই লেখালৈ আপোনালোকক স্বাগতম, আজি আমি আপোনালোকক পৰমাণু বোমা কোনে আৰু কেতিয়া আৱিষ্কাৰ কৰিছিল সেই বিষয়ে কম। বন্ধুসকল, যদি আপোনালোকে পৰমাণু বোমাৰ বিষয়ে অধিক জানিব বিচাৰে তেন্তে অনুগ্ৰহ কৰি এই লেখাটো সম্পূৰ্ণকৈ পঢ়ক।
Table of Contents
১৯৪৫ চনৰ ১৬ জুলাই সোমবাৰৰ দিনটো কোনেনো পাহৰিব পাৰে! যেতিয়া পুৱা ৫:৩০ বজাত বিশ্বৰ প্ৰথমটো পৰমাণু বোমা পৰীক্ষা কৰা হৈছিল। এই পৰীক্ষাৰ বাবে আমেৰিকাৰ লছ আলামোছৰ পৰা ২০০ মাইল দূৰত থকা আলামোগৰ্ডোৰ উত্তৰ দিশৰ মৰুভূমি অংশটো বাছনি কৰা হৈছিল। পৰমাণু বোমাটো পৰীক্ষা কৰিবলৈ বোমাটো এখন পাহাৰৰ ওপৰত থকা ৩২ টন ওজনৰ ১০০ ফুট ওখ ধাতুৰ এটা টাৱাৰত স্থাপন কৰা হৈছিল।
পৰীক্ষাটো চাবলৈ পাহাৰৰ পৰা আঁতৰত হাজাৰৰো অধিক দৰ্শক উপস্থিত আছিল। এই বোমাটো পূৰ্ব নিৰ্ধাৰিত সময় অনুসৰি উৰুৱাই দিয়া হৈছিল। এটা ভয়ানক শব্দৰ সৈতে সমগ্ৰ অঞ্চলটোত পোহৰ বিয়পি পৰিছিল। আৰু সকলোকে চমক খুৱাই দিছিল। এনেদৰেই পৃথিৱীৰ প্ৰথম পৰমাণু বোমা আৰু বিধ্বংসী পাৰমাণৱিক অস্ত্ৰৰ জন্ম হৈছিল।
ভাবি চাইছেনে বন্ধুসকল? ১৯ শতিকাৰ মাজ ভাগলৈকে যি অস্ত্ৰ কেৱল কল্পনাত আছিল সেই অস্ত্ৰৰ নো আৱিষ্কাৰ কোনে কৰিছিল! কোনে আৱিষ্কাৰ কৰিছিল পৰমাণু বোমা? আপোনালোকক জনাও যে বিশ্বৰ প্ৰথমটো পাৰমাণৱিক অস্ত্ৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছিল আমেৰিকাত জন্মগ্ৰহণ কৰা বিজ্ঞানী জে ৰবাৰ্ট অপেনহাইমাৰে (ৰবাৰ্ট অপেনহাইমাৰ)।
পৰমাণু বোমাৰ আবিষ্কাৰ-Atom bomb
এই পৰমাণু বোমাটো পৰীক্ষা কৰাৰ সময়ত ৰবাৰ্ট অপেনহাইমাৰ নিজেই পৰীক্ষা কৰা ঠাইৰ পৰা ৯ মাইল দূৰত নিয়ন্ত্ৰণ কক্ষত বহি আছিল। ইমান দূৰত বহি থকাৰ পাছতো তেওঁ প্ৰচণ্ড গৰম অনুভৱ কৰিছিল। বোমাটো বিস্ফোৰণ হোৱাৰ ফলত চল্লিশ হাজাৰ ফুট ওখ ধোঁৱাৰ প্ৰকাণ্ড ডাৱৰৰ সৃষ্টি হৈছিল। ১০০ ফুট ওখ টাৱাৰটোৰ অস্তিত্ব নোহোৱা হৈ গৈছিল। তলৰ মাটিও গলি কাঁচলৈ পৰিণত হৈছিল। এক মাইল এলেকাত থকা সকলো জীৱ-জন্তুৰ মৃত্যু হৈছিল। আনকি মাটিৰ তলত লুকাই থকা সাপ আৰু অন্যান্য জীৱ-জন্তুৰো মৃত্যু হৈছিল।
সেই পাৰমাণৱিক বিস্ফোৰণৰ প্ৰভাৱ ইমানেই তীব্ৰতৰ আছিল যে ৩০ মাইল দূৰত থকা সকলো জীৱ-জন্তুৰ চুলি পৰ্যন্ত উৰি গৈছিল আৰু ইয়াৰ উজ্জ্বলতা ৪৫০ মাইল দূৰলৈকে দেখা গৈছিল। অপেনহাইমাৰৰ তত্বাৱধানত নিৰ্মিত এই বোমাৰ সফলতা দেখি সমগ্ৰ বিশ্ব আতংকিত হৈ পৰিছিল।
প্ৰকৃততে, ১৯৪২ চনৰ ২ ডিচেম্বৰত, পাৰমাণৱিক প্ৰতিক্ৰিয়া আৰু পাৰমাণৱিক ৰিয়েক্টৰৰ আৱিষ্কাৰক এনৰিকো ফাৰ্মীয়ে চিকাগো বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ষ্টেডিয়ামৰ তলৰ নিৰ্জন স্কোয়াছ ক’ৰ্টত পাৰমাণৱিক বিভাজনৰ নিয়ন্ত্ৰিত শৃংখলাবদ্ধ প্ৰক্ৰিয়াৰ সফলতা পৰীক্ষা কৰিছিল। আৰু এই পৰীক্ষাৰ লগে লগে পাৰমাণৱিক যুগৰ আৰম্ভ হৈছিল। এতিয়া কেৱল পৰমাণু বোমাৰ যুদ্ধত পৰীক্ষা কৰাটোহে বাকী আছিল।
১৯৩৯ চনত দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ আৰম্ভ হ’বলৈ ওলাইছিল। ১৯৩৯ চনত আন্তৰ্জাতিক পৰিস্থিতি অতি ভয়াৱহ হৈ পৰিছিল। হিটলাৰৰ একনায়কত্ববাদ তুংগত আছিল। তেওঁৰ আক্ৰমণাত্মক নীতি আৰু ঘোষণাই সমগ্ৰ ইউৰোপতে আলোড়নৰ সৃষ্টি কৰিছিল। অধিকাংশ বিজ্ঞানীয়ে জাৰ্মানীৰ পৰা পলায়ন কৰি আমেৰিকাত আশ্ৰয় লৈছিল। এই বিজ্ঞানীসকলৰ ভিতৰত আছিল বিখ্যাত বিজ্ঞানী এলবাৰ্ট আইনষ্টাইন। এডল্ফ হিটলাৰৰ ভয়ানক যুদ্ধ নীতি দেখি আমেৰিকাই জাৰ্মানীক পাৰমাণৱিক অস্ত্ৰ তৈয়াৰ কৰাৰ সন্দেহ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। যি কি নহওক, আমেৰিকাত এনে এক পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰা হৈছিল যে আমেৰিকাই সহজে পাৰমাণৱিক শক্তি প্ৰদৰ্শন কৰিব পাৰে।
যুদ্ধ আৰম্ভ হোৱাৰ লগে লগে জাপানে জাৰ্মানীৰ সৈতে মিত্ৰতা কৰে আৰু আমেৰিকাত বোমাবৰ্ষণ আৰম্ভ কৰে আৰু ইয়াৰ বহুতো গুৰুত্বপূৰ্ণ বন্দৰ ধ্বংস কৰে। ঘটনাক্ৰমে, একে সময়তে আইনষ্টাইনে তদানীন্তন আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ৰুজভেল্টলৈ এখন পত্ৰ লিখি পৰমাণু বোমা নিৰ্মাণৰ সম্ভাৱনা আৰু পাৰমাণৱিক শক্তিৰ ৰহস্যৰ বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰিছিল। তেতিয়া আমেৰিকাই অনুভৱ কৰিছিল যে, জাপান চৰকাৰৰ প্ৰতিনিধিসকলৰ চকু মুকলি কৰিবলৈ পাৰমাণৱিক শক্তিৰ প্ৰদৰ্শন কৰাটো প্ৰয়োজনীয়।
গতিকে ১৯৩৯ চনৰ জুলাই মাহত দুজন বিজ্ঞানী গিলাৰ্ড আৰু বিজনাৰে আইনষ্টাইনৰ সৈতে আলোচনা কৰে আৰু শেষত আইনষ্টাইনে আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতি ফ্ৰেংকলিন ডি ৰুজভেল্টলৈ এখন পত্ৰ লিখিছিল যিটো নিম্নলিখিত ধৰণৰ আছিল-
প্ৰিয় ৰাষ্ট্ৰপতি মহোদয়! ই ফাৰ্মি আৰু এল. গিলাৰ্ডৰ কিছুমান নতুন গৱেষণাৰ সৈতে মোৰ পৰিচয় হৈছে। এই থিছিছবোৰৰ পাণ্ডুলিপি অধ্যয়ন কৰি মই নিশ্চিত যে অদূৰ ভৱিষ্যতে বিজ্ঞানীসকলে ইউৰেনিয়ামক এক নতুন আৰু গুৰুত্বপূৰ্ণ শক্তি উৎস হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ সক্ষম হ’ব। যদিহে কোনো বন্দৰত মাত্ৰ এটা বোমা নিক্ষেপ কৰা হয় তেন্তে সেই বন্দৰৰ লগতে ইয়াৰ আশে-পাশে থকা অঞ্চলটোও ধ্বংস হ’ব।
ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে নাজীসকলৰ দমন বন্ধ কৰিবলৈ তাৎক্ষণিক পদক্ষেপ লৈছিল। তেওঁৰ নিৰ্দেশ অনুসৰি নিউ মেক্সিকোত ‘ম্যানহাটান প্ৰকল্প’ নামৰ এটা পৰমাণু বোমাৰ পৰিকল্পনা আৰম্ভ কৰা হৈছিল। ইয়াৰ পৰিচালক আছিল – ৰবাৰ্ট অপেনহাইমাৰ আৰু উপ-পৰিচালক আছিল এনৰিকো ফাৰ্মি। ইয়াতেই ১৯৪৫ চনৰ ১৬ জুলাইত অপেনহাইমাৰে প্ৰথমটো বোমা সফলতাৰে পৰীক্ষা কৰি বিশ্ববাসীক আচৰিত কৰি তুলিছিল।
১৯৪৫ চনৰ ৬ আগষ্টত, পৰমাণু বোমাৰ প্ৰথম সফল পৰীক্ষাৰ মাত্ৰ ২২ দিন পিছত, আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰই হিৰোছিমাৰ ওপৰৰ এখন বিমানৰ পৰা লিটল বয় নামৰ এটমিক বোমা নিক্ষেপ কৰে। নিমিষতে ৩ লাখ ৪০ হাজাৰ জনসংখ্যাৰ চহৰখন মৃত্যুৰ চহৰলৈ পৰিণত হৈছিল। ঘৰবোৰ ধোঁৱাৰে সৈতে জ্বলিবলৈ ধৰিলে, ঘৰবোৰৰ দুৱাৰ-খিড়িকী, ছাদ বিস্ফোৰণত উৰি গ’ল। জীৱ-জন্তু, চৰাই-চিৰিকটি আৰু সকলো মানুহ বিস্ফোৰণৰ প্ৰভাৱত ধূলিলৈ পৰিৱৰ্তন হ’ল। ধুলি আৰু ধোঁৱাৰ ক’লা ডাৱৰে গোটেই আকাশখন ছানি ধৰিলে। বিস্ফোৰণৰ ফলত ১৭ কিলোমিটাৰ দূৰত থকা ঘৰবোৰো ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছিল। চহৰখনৰ প্ৰায় ৯০ শতাংশ ঘৰ ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছিল।
মাত্ৰ ৩ দিনৰ পিছত, ১৯৪৫ চনৰ ৯ আগষ্টত নাগাচাকিত একেধৰণৰ বোমা (Fat Man) পেলোৱা হৈছিল আৰু তাত একে ধৰণৰ ধ্বংস লীলা দেখা গৈছিল। আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ষ্ট্ৰেটেজিক বেংকিং চাৰ্ভে অনুসৰি দুয়োখন চহৰতে যোগাযোগ ব্যৱস্থা আৰু বিদ্যুৎ ব্যৱস্থা ধ্বংস হৈছিল। সকলো অগ্নি নিৰ্বাপক যন্ত্ৰ নিষ্ক্ৰিয় হৈ পৰিছিল। লগতে ইয়াৰ সকলো কৰ্মচাৰীৰ মৃত্যু হৈছিল।
বোমা বিস্ফোৰণত লাখ লাখ নিৰীহ লোক নিহত হৈছিল আৰু ভাগ্যৰ ফলত মৃত্যুৰ পৰা বাছি যোৱা শ শ লোকৰ চিকিৎসা কৰিবলৈ কোনো নাছিল। হিৰোছিমাৰ চিকিৎসালয়ত কাম কৰা ৯০% চিকিৎসকৰো মৃত্যু হৈছিল। জীৱিত সকল গুৰুতৰভাৱে আঘাতপ্ৰাপ্ত হৈছিল। তাত কাম কৰা ২০০ জন চিকিৎসকৰ ভিতৰত, এমাহৰ চিকিৎসাৰ অন্তত প্ৰায় ৩০ জন চিকিৎসকক ৰক্ষা কৰিব পৰা গৈছিল। ১৭৩০ গৰাকী কৰ্মৰত নাৰ্ছৰ ভিতৰত, ১৬৫৪ গৰাকী নাৰ্ছৰো মৃত্যুৰ হৈছিল। ৪৫খন অসামৰিক চিকিৎসালয়ৰ অধিকাংশতে মাত্ৰ আন্তঃগাঁথনিহে বাকী আছিল। মাত্ৰ ৩খন চিকিৎসালয়হে কাৰ্যকৰী হৈ আছিল।
এই সম্পূৰ্ণ ধ্বংসলীলাত, প্ৰায় এক নিযুত লোকে দুৰ্ভিক্ষৰ সন্মুখীন হৈছিল আৰু লগতে মাৰাত্মক বিকিৰণৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিছিল আৰু বছৰ বছৰ ধৰি তেওঁলোকে নিজৰ পংগু শৰীৰ কঢ়িয়াই লৈ ফুৰিব লগা হৈছিল।
(আশা কৰোঁ আপুনি প্ৰবন্ধটো পঢ়ি ভাল পাইছে। যদি আপুনি প্ৰবন্ধটো পঢ়ি ভাল পাইছে, তেন্তে ইয়াক আপোনাৰ বন্ধুবৰ্গৰ সৈতে share কৰক। আপোনাৰ মূল্যৱান সময় উলিয়াই প্ৰবন্ধটো পঢ়াৰ বাবে আপোনাক বহুত বহুত ধন্যবাদ। লগতে কিবা দিহা পৰামৰ্শ বা কিবা জানিব লগীয়া থাকিলে আমাৰ সৈতে যোগাযোগ কৰক।)