Table of Contents
আধা মানৱ আৰু আধা জন্তুৰ শৰীৰ এই ধাৰণাটো আমি প্ৰায় প্ৰতিটো সভ্যতাতে দেখিবলৈ পাওঁ আৰু ইয়াক অতি সন্মানজনক বুলি গণ্য কৰা হয়। আনকি ভাৰততো ভগৱান বিষ্ণুৰ অৱতাৰৰ কথা কওঁতে আমি নিশ্চিতভাৱে মৎস্য অৱতাৰ আৰু নৰসিংহ অৱতাৰৰ কথা কওঁ। এই অৱতাৰবোৰত ভগৱান বিষ্ণুৰ শৰীৰৰ আধা অংশ মানুহৰ আৰু আধা প্ৰাণীৰ আছিল। গ্ৰীক সভ্যতাত Harpy এনে এটা জীৱ যাৰ শৰীৰ চৰাইৰ দৰে আৰু মূৰটো নাৰীৰ দৰে।
Harpy
The Great Sphinx
একেদৰে ইজিপ্ততো এনে এটা আচৰিত স্থাপত্য হৈছে The Great Sphinx ৰ মূৰ্তি। এই স্থাপত্য গিজাৰ চৌহদতে নিৰ্মাণ কৰা হৈছে, যিটো বিশ্বৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ আৰু পুৰণি মূৰ্তি, যাৰ মূৰটো মানুহৰ দৰে কিন্তু বাকী শৰীৰটো সিংহৰ দৰে। খাফ্ৰেৰ পিৰামিডৰ ওচৰতে ভাস্কৰ্যটো অতি সজাগ হৈ বহি আছে। এক প্ৰকাৰে এইটো এটা মিউটেণ্ট জীৱ যিয়ে ইজিপ্তৰ গিজাৰ গ্ৰেট পিৰামিড চাবলৈ যোৱা মানুহক বহুত মোহিত কৰে। যাৰ বিষয়ে প্ৰত্নতত্ত্ববিদ আৰু Egyptologist সকলেও বহু কথা জানে। এই প্ৰতিমূৰ্তিটোৰ বিশেষ কথাটো হ’ল এইটো মাত্ৰ এটা শিলত খোদিত কৰিয়েই নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। চূণশিলৰ সহায়ত ইয়াক তৈয়াৰ কৰা হৈছিল। বিগত ৪০০০ বছৰ ধৰি গিজাৰ পিৰামিডক সুৰক্ষা দি থকা এই প্ৰতিমূৰ্তি বিশ্বৰ ভিতৰতে সৰ্ববৃহৎ একক শিলৰ মূৰ্তি।
The Great Sphinx ৰ নিৰ্মাণ
এই মূৰ্তিটো গীজাত নিৰ্মিত ৰজা খাফ্ৰেৰ পিৰামিডটো পহৰা দিবলৈ নিৰ্মাণ কৰা বুলি বিশ্বাস কৰা হয় আৰু ইয়াৰ মুখখনেও ৰজা খাফ্ৰেক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে। কিছুমান পণ্ডিতে ৰজা খাফ্ৰেৰ কনিষ্ঠ ভাতৃ Djedefre খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ২৫৮৬ চনৰ পৰা ২৫৫৮ চনৰ ভিতৰত নিৰ্মাণ কৰা বুলি দাবী কৰাৰ বিপৰীতে আন কোনোৱে কয় যে খাফ্ৰেই নিজেই নিৰ্মাণ কৰিছিল। কিন্তু ইজিপ্তৰ আন কিছুমান পুৰাতত্ত্ববিদ আৰু ইতিহাসবিদে এই দাবীসমূহ বিশ্বাস নকৰে কাৰণ বিভিন্ন গৱেষক আৰু বিজ্ঞানীয়ে Sphinx নিৰ্মাণৰ উদ্দেশ্য আৰু সময়ৰ বিষয়ে নিশ্চিত নহয়। এই বিষয়টো আলোচনা চক্ৰ আৰু গৱেষণা সংস্থাসমূহত অহৰহ বিতৰ্ক চলি থাকে যদিও এটা কথাত সকলোৱে একমত যে এই ভাস্কৰ্য্যসমূহ হৈছে পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ অনন্য আৰু প্ৰভাৱশালী স্থাপত্য, যিবোৰৰ ভিতৰত শতিকা পুৰণি ইতিহাস আছে।
The Great Sphinx সূৰ্যোদয়ৰ ফালে মুখ কৰি আছে। অৰ্থাৎ এই ভাস্কৰ্য্যটো সদায় পূব দিশলৈ আৰু পিছফালৰ ফালটো পশ্চিম দিশৰ ফালে আছে। হাতোৰাৰ পৰা নেজলৈ ইয়াৰ আকাৰ ২৪০ ফুট, আনহাতে ইয়াৰ উচ্চতা প্ৰায় ৬৭ ফুট। এতিয়া কল্পনা কৰকচোন, এনে বিশাল ভাস্কৰ্য্য কেনেকৈ এটা শিলৰ পৰা খোদিত কৰিব পৰা গ’লহেঁতেন যেতিয়া সেই সময়ত আধুনিক প্ৰযুক্তিও নাছিল আৰু সেইবোৰ খোদিত কৰিব পৰা ধৰণৰ সঁজুলিও নাছিল। এইটো ইজিপ্তৰ আটাইতকৈ পুৰণি আৰু অনন্য স্থাপত্য। কিন্তু আশ্চৰ্যজনকভাৱে মিচৰৰ কোনো শিলালিপি বা সাহিত্যত এই Sphinx ৰ উল্লেখ নাই।
তৃতীয় শতিকাৰ পৰা দশম শতিকাৰ মাজত গিজাৰ মহান ভাস্কৰ্য্যসমূহ ধ্বংস কৰাৰ চেষ্টাও কৰা হৈছিল। অনুমান কৰা হৈছে যে তেতিয়াই ইয়াৰ মুখখন ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছিল। আনহাতে এই মহান ভাস্কৰ্য্যটোৰ নাকো ভাঙি গৈছে। সময়ৰ লগে লগে গিজাৰ গ্ৰেট পিৰামিড আৰু The Great Sphinx কো লুটপাত কৰাৰ চেষ্টা কৰা হৈছিল, যাৰ ফলত ইহঁতৰ বহু ক্ষতি হৈছিল।
ইয়াৰ লগতে গিজাত গৱেষণাৰ সময়ত কিছু এনেকুৱা প্ৰমাণ পোৱা গৈছে, যাৰ ভিত্তিত কোৱা হৈছে যে Sphinx ৰ সন্মুখত এটা মন্দিৰৰো নিৰ্মাণ হ’ব লাগিছিল যদিও ইয়াৰ কাম কেতিয়াও সম্পূৰ্ণ নহ’ল। এই মন্দিৰটো এনেদৰে নিৰ্মাণ কৰিব লাগিছিল যাতে খাফ্ৰেৰ পিৰামিড আৰু The Great Sphinx ৰ সংযোগ স্থাপন কৰিব পৰা যায়।
The Great Sphinx ৰ পুনৰুদ্ধাৰ
১০০ বছৰ আগলৈকে এই ভাস্কৰ্য্যটোৰ মুখখনহে দেখা গৈছিল। বাকীখিনি সম্পূৰ্ণৰূপে বালিৰ তলত সোমাই আছিল আৰু নীল নদীৰ বানপানীৰ বাবেই হয়তো এনেকুৱা হৈছিল। কিন্তু পিছলৈ যেতিয়া পুৰাতত্ত্ববিদসকলে গিজাৰ গ্ৰেট পিৰামিডৰ ওপৰত গৱেষণা কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে, তেতিয়া ১৯২৫ চনত ইয়াত সমগ্ৰ গঠনটো খনন কৰি বাহিৰলৈ উলিয়াই অনা হয়। লগতে ১৯৩১ চনত The Great Sphinx ৰ পুনৰুদ্ধাৰ আৰু উদ্ভাৱনৰ কাম কৰা হয়, য’ত ইয়াৰ ভঙা অংশবোৰ মেৰামতি কৰাৰ প্ৰয়াস কৰা হয়।
গিজাৰ পিৰামিডক সুৰক্ষা দিয়া এই Sphinx ৰ তলত গোপন সুৰংগৰ এটা মায়াজালো পোৱা গৈছে। ইজিপ্তৰ বিখ্যাত পুৰাতত্ত্ববিদ আৰু ইতিহাসবিদ Dr Hawass এ কয় যে এই Sphinx ৰ তলত তিনিটা সুৰংগ পোৱা গৈছে আৰু আগলৈও আৰু সুৰংগ বিচাৰি পোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে। এই সুৰংগবোৰ পিৰামিডৰ তললৈকে নামি যোৱা ভিতৰৰ কেইবাটাও গুহাৰ সৈতে সংযুক্ত।
ভৱিষ্যতে ইজিপ্তৰ সৈতে জড়িত আৰু অধিক ৰহস্য প্ৰকাশ পাব বুলি আশা কৰা হৈছে। সেয়েহে ইতিহাসবিদসকলে অবিৰতভাৱে The Great Sphinx ৰ তলত খান্দি আছে কাৰণ তেওঁলোকে এনে বহুতো প্ৰমাণ বিচাৰি পাইছে যিয়ে প্ৰাচীন মিচৰৰ বহুতো ৰহস্য উন্মোচন কৰিব পাৰে। কোৱা হৈছে যে Sphinx ৰ নেজৰ তলফালে এটা দ গাঁত আছে যিটো এটা বিশাল সুৰংগৰ সৈতে সংযুক্ত য’ত এটা সৰু কোঠাও পোৱা গৈছে, কিন্তু এই কোঠাটোৰ কাম কি আছিল তাৰ বিষয়ে এতিয়াও গৱেষণা চলি আছে। প্ৰত্নতত্ত্ববিদ আৰু ইতিহাসবিদসকলে আশা কৰিছে যে ইয়াৰ তলত ধন-সম্পত্তিৰ বিশাল ভাণ্ডাৰো পোৱা যাব পাৰে।
The Great Sphinx ৰ নামাকৰণ
গিজাৰ এই মহান স্থাপত্যক The Great Sphinx নামেৰে জনা যায়। কিন্তু আপুনি জানি আচৰিত হ’ব যে মিচৰবাসীসকলে ইয়াক এই নামেৰে মতা নাছিল। ইংৰাজী শব্দ “Sphinx” প্ৰাচীন গ্ৰীক ভাষাৰ শব্দ, যিটো মিচৰৰ ভাস্কৰ্য্যৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰয়োগ কৰা হৈছিল। মধ্যযুগীয় যুগৰ আৰবীয় লেখক al-Maqrizi য়ে Sphinx ৰ নাম Belhib বা Belhawiyya ৰাখিছিল, যিটো প্ৰাচীন মিচৰৰ শব্দ আছিল যাৰ অৰ্থ হৈছে Canaanite god Hauron. কিন্তু ক’ৰবাত এইটোও উল্লেখ আছে যে প্ৰাচীন মিচৰত মহান Sphinx ক Hor-em-akhet বুলিও জনা গৈছিল। ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল God of Sun.
প্ৰাচীন কালত মিচৰত বহু দেৱতাক পূজা কৰা হৈছিল কিন্তু যেতিয়া Amenhotep II ৰ শাসন আহিছিল তেতিয়া তেওঁ সূৰ্য্যক পূজাৰ প্ৰথা আৰম্ভ কৰিছিল আৰু তেওঁ ইয়াক Hor-em-akhet ধৰ্ম নাম দিছিল। Amenhotep দ্বিতীয়ই ইজিপ্তৰ গিজাতো এটা সূৰ্য্য মন্দিৰ নিৰ্মাণ কৰাইছিল।
গ্ৰীক-ৰোমান যুগত গিজা পৰ্যটনস্থলীত পৰিণত হয়। কিছুমান ৰোমান ৰজাই Sphinx ক চাবলৈ কৌতূহলী হৈছিল আৰু তেওঁলোকে ইয়াক চাবলৈ মিচৰলৈ আহিছিল। ৰজা Nero ৱে প্ৰথম শতিকাত মিচৰ ভ্ৰমণ কৰিছিল। এই সময়ত মিচৰৰ গৱৰ্ণৰ Tiberius Claudius Balbilus ও তেওঁৰ লগত আছিল। তাৰ পাছত এই স্মৃতিসৌধটো ওচৰৰ পৰা চাবলৈ Spnihx ৰ হাতোৰাৰ সন্মুখত এটা বাট তৈয়াৰ কৰা হৈছিল আৰু চিৰি স্থাপন কৰি এখন মঞ্চ তৈয়াৰ কৰা হৈছিল। ইয়াৰ পিছতেই প্ৰথমবাৰৰ বাবে সমগ্ৰ বিশ্বতে The Great Sphinx ৰ বিষয়ে চৰ্চা হবলৈ ধৰিলে।
সময়ৰ লগে লগে বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ পৰা পুৰাতত্ত্ববিদ আৰু বিজ্ঞানীসকলে গিজালৈ আহি The Great Sphinx আৰু পিৰামিডসমূহৰ ওপৰত গৱেষণা কৰি আছে। তাৰ পাছত ১৮ শতিকাৰ পৰা মিচৰৰ এই মহান স্থাপত্যসমূহ বিশ্বৰ দৃষ্টিগোচৰ হৈছিল।
ইয়াৰ পিছত ১৮৭৮ চনত ইটালীৰ পুৰাতত্ত্ববিদ Giovanni Battista Caviglia ই আধুনিক প্ৰযুক্তিৰে ইয়াত খনন কৰিছিল আৰু যোৱা ২০০ বছৰ ধৰি গ্ৰেট পিৰামিডৰ ওপৰত অবিৰত গৱেষণা চলি আহিছে আৰু প্ৰতিদিনে ইয়াত নতুন নতুন ৰহস্য প্ৰকাশ পাইছে।
ইজিপ্তৰ তেনে আন এটা ৰহস্য হ’ল মামি। পৰৱৰ্তী খণ্ডত আমি জানিম কিয় মামি বনোৱা হৈছিল আৰু ইজিপ্তত কেতিয়াৰ পৰা Mummification আৰম্ভ হৈছিল।
(আশা কৰোঁ আপুনি লিখনিটো পঢ়ি ভাল পাইছে। যদি আপুনি লিখনিটো পঢ়ি ভাল পাইছে, তেন্তে ইয়াক আপোনাৰ বন্ধুবৰ্গৰ সৈতে share কৰক। আপোনাৰ মূল্যৱান সময় উলিয়াই লিখনিটো পঢ়াৰ বাবে আপোনাক বহুত বহুত ধন্যবাদ। লগতে কিবা দিহা পৰামৰ্শ বা কিবা জানিব লগীয়া থাকিলে আমাৰ সৈতে যোগাযোগ কৰক।)