বহু বছৰ আগতে হিমালয়ত মানস নামৰ এটা বিখ্যাত হ্ৰদ আছিল। তাত বহুতো জন্তু আৰু চৰাইৰ সৈতে হাঁহৰ এটা জাকে বাস কৰিছিল। সিহঁতৰ মাজৰ দুটা হাঁহ অতি আকৰ্ষণীয় আছিল আৰু দুয়ো দেখিবলৈয়ো একে আছিল, কিন্তু তাৰে এজন ৰজা আৰু আনজন সেনাপতি আছিল। ৰজাৰ নাম ধৃতৰাষ্ট্ৰ আৰু সেনাপতিৰ নাম আছিল সুমুখা। হ্ৰদটোৰ দৃশ্য দেখিবলৈ ডাৱৰৰ মাজত স্বৰ্গৰ দৰে লাগিছিল।
সেই সময়ত, হ্ৰদটো আৰু ইয়াৰ হাঁহবোৰৰ খ্যাতি দেশ-বিদেশত বিয়পি পৰিছিল আৰু পৰ্যটকসকলে ইয়াক দৰ্শন কৰিছিল। বহুতো কবিয়ে তেওঁলোকৰ কবিতাত ইয়াৰ প্ৰশংসা কৰিছিল, যিয়ে বাৰাণসীৰ ৰজাকো প্ৰভাৱিত কৰিছিল আৰু তেওঁ এই অপূৰ্ব দৃশ্য চাবলৈ বিচাৰিলে। ৰজায়ো তেওঁৰ ৰাজ্যত একে ধৰণৰ হ্ৰদ এটা নিৰ্মাণ কৰালে আৰু বিভিন্ন ধৰণৰ সুন্দৰ আৰু আকৰ্ষণীয় ফুলৰ গছৰ লগতে সুস্বাদু ফলৰ গছো ৰোপণ কৰালে। লগতে ৰজাই বিভিন্ন প্ৰজাতিৰ জীৱ-জন্তু আৰু চৰাইৰ যত্ন আৰু সুৰক্ষাৰ নিৰ্দেশো দিলে।
বাৰাণসীৰ এই হ্ৰদটো স্বৰ্গৰ দৰে ধুনীয়া আছিল, কিন্তু ৰজাই এতিয়াও মানস সৰোবৰত বাস কৰা হাঁহ দুটা চাব বিচাৰিছিল।
এদিন মানস সৰোবৰৰ আন হাঁহবোৰে সিহঁতৰ ৰজাৰ সন্মুখত বাৰাণসীৰ হ্ৰদলৈ যাবলৈ ইচ্ছা প্ৰকাশ কৰিলে, কিন্তু হাঁহৰ ৰজা জ্ঞানী আছিল। তেওঁ জানিছিল যে যদি সিহঁত তালৈ যায়, তেতিয়া ৰজাই তেঁওক ধৰিব। তেওঁ সকলো হাঁহক বাৰাণসীলৈ যাবলৈ বাধা দিলে, কিন্তু হাঁহবোৰে ৰজাৰ বাধা নামানিলে। তেতিয়া ৰজা আৰু সেনাপতিৰ সৈতে সকলো হাঁহ বাৰাণসীৰ ফালে উৰা মাৰিলে।
হ্ৰদটোত হাঁহৰ জাকটো উপস্থিত হোৱাৰ লগে লগে অন্য হাঁহবোৰৰ তুলনাত সেই দুটা হাঁহৰ সৌন্দৰ্য চাৰিওফালে বিয়পি পৰিল। সোণৰ দৰে জিলিকি থকা সিহঁতৰ ঠোঁট, সোণৰ দৰেই জিলিকি থকা সিহঁতৰ ঠেং আৰু মেঘাতকৈ বগা সিহঁতৰ পাখিয়ে সকলোকে আকৰ্ষিত কৰি তুলিলে।
ৰজাক হাঁহবোৰৰ আগমনৰ বিষয়ে অৱগত কৰা হ’ল। ৰজাই হাঁহবোৰ ধৰাৰ কথা ভাবিলে, আৰু সেইমতে এদিন ৰাতি যেতিয়া সকলোৱে টোপনি গ’ল, তেতিয়া ৰজাই হাঁহবোৰ ধৰিবলৈ এখন ফান্দ পাতিলে। পিছদিনা, যেতিয়া ৰাতিপুৱা হাঁহৰ ৰজা সাৰ পাই ঘূৰিবলৈ গ’ল, তেতিয়া তেওঁ ফান্দত পৰিল। ৰজাই লগে লগে উচ্চ স্বৰত চিঞৰি আন সকলো হাঁহক সেই ঠাইৰ পৰা উৰি যাবলৈ আৰু নিজৰ নিজৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিবলৈ আদেশ দিলে।
বাকী সকলো হাঁহ উৰি গ’ল, কিন্তু সিহঁতৰ সেনাপতি সুমুখাই ৰজাক ফান্দত পৰা দেখি ৰজাক বচাবলৈ তাত ৰৈ গ’ল। ইফালে, সেই সময়তে এজন সৈনিক হাঁহ ধৰিবলৈ তালৈ আহিল। তেওঁ দেখিলে যে হাঁহৰ ৰজা ফান্দত আৱদ্ধ হৈ আছে আৰু আনটো হাঁহ ৰজাক বচাবলৈ তাত থিয় হৈ আছে। হাঁহটোৰ প্ৰভু ভক্তি দেখি সৈনিকজন যথেষ্ট প্ৰভাৱিত হ’ল আৰু তেওঁ হাঁহৰ ৰজাক এৰি দিলে।
হাঁহৰ ৰজা জ্ঞানী আৰু দূৰদৰ্শী আছিল। তেওঁ ভাবিলে যে যদি ৰজাই গম পাই যে সৈনিকজনে তেওঁক এৰি দিছে, তেন্তে ৰজাই নিশ্চিতভাৱে তেওঁক মৃত্যুদণ্ড দিব। তেতিয়া তেওঁ সৈনিকজনক ক’লে যে তুমি আমাক ৰজাৰ ওচৰলৈ লৈ যোৱা। এই কথা শুনি সৈনিকজনে সিহঁতক নিজৰ লগত ৰাজদৰবাৰলৈ লৈ গ’ল। দুয়োটা হাঁহ সৈনিকজনৰ কান্ধত বহি আহিছিল।
সৈনিকজনৰ কান্ধত বহি থকা হাঁহদুটা দেখি সকলোৱে আচৰিত হ’ল। যেতিয়া ৰজাই ৰহস্যটো জানিব বিচাৰিলে, তেতিয়া সৈনিকজনে সঁচা কথাটোকে ক’লে। ৰজাৰ লগতে গোটেই দৰবাৰে সিহঁতৰ সাহস আৰু সেনাপতিৰ মালিকৰ প্ৰতি থকা ভক্তি দেখি আচৰিত হ’ল আৰু সিহঁতৰ প্ৰতি সকলোৰে মনত প্ৰেমৰ উদ্ভৱ হ’ল।
ৰজাই সৈনিকজনক ক্ষমা কৰিলে আৰু সন্মানসহকাৰে দুয়োটা হাঁহক আৰু কেইদিনমান থাকিবলৈ অনুৰোধ কৰিলে। দুয়োটা হাঁহে ৰজাৰ অনুৰোধ গ্ৰহণ কৰি তাত কেইদিনমান থাকি মানস হ্ৰদলৈ উভতি গ’ল।
কাহিনীটোৰ পৰা নীতিশিক্ষা
কোনো পৰিস্থিতিতে আমি আপোনজনক এৰি যোৱাটো উচিত নহয়।